Domki ogrodowe dla owadów – dlaczego warto je mieć i jak je wykonać?

Owady zapylające, takie jak pszczoły samotnice, trzmiele czy motyle, odgrywają kluczową rolę w ekosystemie. Dzięki nim mamy obfite plony w ogrodach i sadach. Niestety, ich naturalne siedliska są coraz bardziej zagrożone przez urbanizację i intensywne rolnictwo. Stawiając domek dla owadów, pomagamy im znaleźć schronienie, a jednocześnie wspieramy bioróżnorodność w naszym otoczeniu. Domek ogrodowy dla owadów to również doskonały sposób na edukację ekologiczną. Może stać się ciekawym elementem ogrodu, który przyciągnie nie tylko pożyteczne owady, ale i uwagę dzieci oraz dorosłych zainteresowanych przyrodą.

Dlaczego warto mieć domek ogrodowy dla owadów?

Wspieranie bioróżnorodności

Bioróżnorodność obejmuje wszystkie gatunki roślin, zwierząt, grzybów i mikroorganizmów oraz ich wzajemne zależności. Jest niezwykle ważna, ponieważ zapewnia stabilność ekosystemów, które wpływają na nasze życie, na przykład przez zapylanie roślin czy oczyszczanie wody. Wspieranie bioróżnorodności to troska o ochronę przyrody, dbanie o różnorodne rośliny i zwierzęta, co jest kluczowe dla zdrowia naszej planety. Owady, choć często niedoceniane, pełnią kluczową rolę w ekosystemie. Zapylają rośliny, w tym uprawy rolne, oraz stanowią źródło pokarmu dla wielu innych zwierząt. Tworząc domek dla owadów, zapewniasz im miejsce do życia, co pomaga w utrzymaniu zdrowego i zrównoważonego środowiska. 

Pomoc zapylaczom

Wiele owadów, takich jak pszczoły, trzmiele czy motyle, pełni funkcję zapylaczy. Ich liczba w ostatnich latach drastycznie spada, głównie z powodu utraty siedlisk, zanieczyszczeń i zmian klimatycznych. Domek ogrodowy dla owadów może stanowić dla nich bezpieczne miejsce do życia, co z kolei wpływa na zdrowie i obfitość roślin w ogrodzie.

Redukcja szkodników

Owady, takie jak biedronki czy złotooki, żywią się szkodnikami ogrodowymi, na przykład mszycami. Zbudowanie domku, w którym będą mogły znaleźć schronienie, sprzyja naturalnej kontroli populacji szkodników bez potrzeby używania chemicznych środków ochrony roślin.

Edukacja ekologiczna

Stworzenie domku dla owadów to świetna okazja do nauki o bioróżnorodności, zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Dzięki takiemu projektowi można rozbudzić w sobie pasję do natury oraz lepiej zrozumieć rolę owadów w ekosystemie.

Upiększenie ogrodu

Choć mniej istotne to estetycznie wykonany domek dla owadów może być ciekawym elementem dekoracyjnym. Można go dostosować do stylu ogrodu i stworzyć prawdziwe arcydzieło rękodzielnicze.

Jakie owady zamieszkają w domku?

Rodzaj gości zależy od budowy domku oraz jego zawartości. W domkach możemy spotkać m.in.:

Pszczoły samotnice – Pszczoły samotnice zapylają nie tylko rośliny ogrodowe, ale również dzikie kwiaty, rośliny zielne, krzewy, a także niektóre gatunki roślin uprawnych. Ich obecność w ogrodzie wpływa na zwiększenie różnorodności roślin, w tym tych, które są niezbędne dla innych organizmów, jak motyle, ptaki czy inne owady. Obecność pszczół samotnic w ogrodzie przyczynia się do wzrostu bioróżnorodności.

Trzmiele – Trzmiele są wyjątkowo skutecznymi zapylaczami, zwłaszcza dla roślin o dużych, ciężkich kwiatach. Dzięki swojej masywnej budowie, trzmiele mogą wykonywać zapylanie, które jest skuteczne nawet w przypadku roślin wymagających większej siły do przeniesienia pyłku. Trzmiele zapylają m.in. rośliny owocowe (jabłonie, grusze), warzywa (pomidory, fasola) a także rośliny ozdobne.

Biedronki – Obecność biedronek w ogrodzie jest oznaką zdrowego, bioróżnorodnego środowiska. Owady te przyczyniają się do utrzymywania równowagi w ekosystemie ogrodu, kontrolując liczebność szkodników i sprzyjając wzrostowi roślin.  Dzięki zwalczaniu szkodników, biedronki przyczyniają się do poprawy zdrowia roślin, co w konsekwencji zwiększa ich plonowanie.

Złotooki – Złotooki to jedne z najbardziej pożytecznych owadów, jakie możemy spotkać w naszych ogrodach. Ich larwy pełnią niezwykle ważną rolę w naturalnej walce ze szkodnikami, zwłaszcza mszycami, przędziorkami i innymi drobnymi owadami. Ponadto, dorosłe osobniki, choć mniej aktywne w roli zapylaczy, również przyczyniają się do zwiększenia bioróżnorodności i poprawy jakości środowiska w ogrodzie.

Muchówki bzygowate –  Muchówki bzygowate są niezwykle ważnymi zapylaczami, zwłaszcza w okresie, gdy pszczoły i trzmiele zaczynają wygaszać swoją aktywność. Z racji, że preferują kwiaty o słodkim nektarze, odwiedzają je w poszukiwaniu pokarmu, przenosząc pyłek z kwiatka na kwiatek, co pozwala na zapylenie roślin. Dodatkowo, larwy wielu gatunków bzygowatych polują na mszyce, co sprawia, że pełnią one rolę naturalnych kontrolerów szkodników w ogrodach i uprawach.

Jak wykonać domek dla owadów?

Materiały potrzebne do wykonania domku:

Wiertarka z różnej wielkości wiertłami – dla stworzenia otworów w drewnie, które będą stanowić kryjówki dla owadów.

Wkręty lub gwoździe – do łączenia elementów domku.

Deski lub drewniane kawałki – najlepiej z drewna iglastego, jak sosna, ponieważ jest łatwe w obróbce i naturalnie ma wiele drobnych szczelin.

Materiał do wypełnienia wnętrza - puste łodygi roślin, kora, kawałki drewna z wywierconymi otworami, słoma, szyszki, cegła dziurawka

Kroki budowy:

Przygotowanie podstawy Zaczynamy od przygotowania desek na ściany i dach domku. W zależności od preferencji, możemy stworzyć prostą skrzynkę z otwartym frontem, lub zamkniętą konstrukcję z małymi otworami w ścianach, przez które owady będą mogły wchodzić.

Tworzenie przestrzeni wewnętrznych Wnętrze domku wypełniamy różnorodnymi materiałami, które będą stanowić schronienie dla owadów. Warto zadbać o to, by materiały miały różną średnicę i długość. Można użyć cienkich gałęzi, w które wywiercimy otwory o różnych średnicach, albo ułożyć je w kształt komór, w których owady będą mogły się schować.

Dodanie dziur Do konstrukcji drewnianej warto dodać otwory różnej wielkości. Mogą to być małe otwory dla pszczół samotniczych, trzmieli czy innych drobnych owadów, a także większe dla biedronek czy chrząszczy. Ważne jest, by otwory były głębokie, ale nie przechodziły przez całą grubość drewna.

Składanie elementów Złożenie poszczególnych części domku to kwestia wkręcania lub przybijania desek. Pamiętajmy, by nie używać chemikaliów w trakcie montażu – drewno powinno pozostać naturalne, by nie zaszkodzić owadom.

Montaż i umiejscowienie Gotowy domek możemy zamontować w ogrodzie na stelażu lub zawiesić na drzewie. Ważne, by domek był stabilny i dobrze wentylowany. Najlepiej postawić go w miejscu cichym, osłoniętym przed wiatrem i deszczem, ale dobrze nasłonecznionym.

Pielęgnacja domku domek dla owadów nie wymaga dużej pielęgnacji, ale warto regularnie sprawdzać, czy nie jest zniszczony przez deszcz czy wiatr.

Domki dla owadów – mały gest, wielka korzyść dla natury

Współczesne ogrody są nie tylko miejscem uprawy roślin ozdobnych czy warzyw. Coraz więcej osób dostrzega znaczenie ekologii i stara się tworzyć przyjazne środowisko dla owadów zapylających. Domki ogrodowe dla owadów to doskonały sposób, by wspierać bioróżnorodność w ogrodzie, a także przyczynić się do ochrony zapylaczy i kontrolowania populacji szkodników. Stworzenie takiego miejsca nie wymaga dużych nakładów finansowych ani specjalnych umiejętności, a może przynieść korzyści zarówno dla naszego ogrodu, jak i dla środowiska. Przekształć swój ogród w przyjazne miejsce dla owadów – zbuduj domek, a one odwdzięczą się swoją pracą i obecnością!