Kompleksowo o spawalnictwie - czym jest i jak wybrać spawarkę
Parę słów o spawalnictwie
Dzisiejszy wpis będzie dotyczył bardzo ciekawej i rozległej dziedziny jaką niewątpliwie jest spawalnictwo. Postaramy się opowiedzieć czym jest spawalnictwo, jakie urządzenia i metody są wykorzystywane do łączenia metali oraz podpowiemy jak zadbać o nasze bezpieczeństwo podczas spawania. Łączenie metali poprzez ich rozgrzanie było już znane w starożytności a w średniowieczu zostało opanowane przez kowali do perfekcji. Rozwój nauk takich jak fizyka, chemia, matematyka czy dziedzin takich jak metalurgia zaowocowały rozwojem technologii, które pozwoliły w XIX wynaleźć nowe techniki łączenia metali.
Postępujący rozwój technologii, przemysłu i późniejsze dążenie do miniaturyzacji sprawiły, że urządzenia do spawania zmieniły się z ogromnych, ciężkich maszyn przemysłowych dostępnych tylko w fabrykach, stoczniach czy hutach na urządzenia dostępne dla każdego.
Gdyby nie rozwój spawalnictwa nie powstawałyby mosty, wiadukty, samochody czy maszyny, nie mówiąc już o jeszcze bardziej skomplikowanych konstrukcjach jak i tych bardzo prostych jak np. ogrodzenia.
W przydomowym warsztacie umiejętność spawania pozwoli nam wykonać rożne czynności od napraw maszyn rolniczych, napraw zepsutych elementów płotu po tworzenie własnych konstrukcji np. wiat, zadaszeń czy też ozdobnych balustrad balkonowych itp.
Co to jest spawanie?
Spawanie to metoda polegająca na połączeniu dwóch kawałków metalu (np. stali konstrukcyjnych jak również aluminium czy żeliwa) poprzez rozgrzanie miejsc w których mają się połączyć. Aby roztopić metal spawarka pobiera energię elektryczną z sieci i zamienia ją w prąd spawalniczy, który generuje łuk elektryczny. Łuk elektryczny powstaje miedzy końcem elektrody, a spawanym materiałem. Jest to tzw. spawanie łukowe. Łuk elektryczny może osiągnąć temperaturę nawet kilku tysięcy stopni Celsjusza, dzięki temu możliwe jest roztopienie metalu do postaci płynnej czego rezultatem jest trwałe połączenie z widoczną spoiną.
Jakie rodzaje spawarek mamy do wyboru
Obecnie na rynku można spotkać spawarki wykonane w technologii transformatorowej oraz inwertorowej.
Spawarki transformatorowe to konstrukcja, która była stosowana przez wiele lat. Takie spawarki odznaczały się najczęściej dużą wagą i gabarytami oraz wysokim poborem prądu. Przez to urządzenia te były najczęściej wykorzystywane w przemyśle a dla zwykłego majsterkowicza często były niedostępne. Spawarki transformatorowe w większości to urządzenia do metody MMA.
W ofercie DEDRY także możemy znaleźć takie modele np. spawarka transformatorowa DESA351 o dużym prądzie spawania 250A.
Postęp technologiczny oraz potrzeby rynku wymusiły wprowadzenie technologii, która przeniosła spawalnictwo w nowy wymiar.
Spawarki inwertorowe to urządzenia o wysokiej wydajności, a jednocześnie o dużo niższej wadze i gabarytach niż spawarki transformatorowe. Nowoczesne spawarki inwertorowe są łatwe w obsłudze, można za ich pomocą spawać każdym rodzajem elektrody. Dużą zmianą na plus tej technologii jest również dużo mniejszy pobór prądu.
Spawarka inwertorowa to obecnie najpopularniejsza konstrukcja na rynku.
Metody spawania- co mamy do wyboru
Spawarki to nie tylko same urządzenia i różnice w parametrach, ale przede wszystkim technologie jakie wykorzystują do łączenia elementów. Spośród nich wyróżnić można metody spawalnicze:
MMA najpopularniejsza metoda spawania
MMA z jęz. ang. Manual Metal Arc Welding jest to najpopularniejsza metoda spawania łukowego. Ciepło wytwarzane przez łuk elektryczny pomiędzy końcem otulonej elektrody a materiałem spawanym, powoduje stopienie, zarówno końca rdzenia elektrody, jak i krawędzi elementów, które mają zostać połączone. Roztopiony metal tworzy tzw. „jeziorko”. Po zastygnięciu tworzy się spoina.
Ta metoda jest bardzo popularna wśród majsterkowiczów z kilku względów m.in. jest prosta w obsłudze, jest dość ekonomiczna w zakupie, w zależności od elektrody można nią spawać różne metale. Brak konieczności używania gazu osłonowego sprawia że spawarkami MMA można z powodzeniem spawać na zewnątrz.
Oferta marki DEDRA jest mocno rozbudowana jeśli chodzi o spawarki do metody MMA. Dla użytkowników zaawansowanych i takich, którzy planują dużo spawać możemy polecić szereg spawarek o zróżnicowanej mocy, o bardzo dobrych parametrach z serii czerwonej, która jest objęta 4 letnim okresem gwarancyjnym np. DESI201MS. Spawarki z linii czerwonej to urządzenia, które z powodzeniem mogą być wykorzystywane w przemyśle. Dla majsterkowiczów, którzy są ambitni i wymagający mogą wybrać urządzenia z linii niebieskiej np. spawarkę inwertorową IGBT/MMA DESI196BT
TIG czyli spawanie elektrodą nietopliwą
Spawanie w osłonie gazowej (GTAW), znane również jako Tungsten Iner Gas (TIG), to proces spawania łukowego, w którym do wytworzenia spoiny używa się nietopliwej elektrody wolframowej. Obszar zgrzewu i elektroda są chronione przed utlenianiem lub innym zanieczyszczeniem atmosferycznym za pomocą obojętnego gazu osłonowego (argonu lub helu). W metodzie TIG używamy elektrody nietopliwej, natomiast w niektórych przypadkach konieczne jest zastosowanie dodatkowego materiału do spoiwa. Najczęściej jest to drut o dł. 1 m, który wprowadzamy ręcznie do jeziorka, a nie za pomocą uchwytu spawalniczego.
Metoda TIG jest najczęściej stosowana do spawania cienkich odcinków stali nierdzewnej, metali nieżelaznych, takich jak aluminium, magnez i stopy miedzi. Jest to metoda, w której spoina jest czysta o bardzo dobrej jakości. Jakość i powtarzalność spoiny sprawia, że jest to metoda wykorzystywana w procesach produkcyjnych np. produkcja samochodów.
Na rynku można spotkać urządzenia dedykowane tylko do tej metody jak również spawarki które łączą metodę TIG oraz MMA. Są to urządzenia bardzo praktyczne i uniwersalne, szczególnie dla majsterkowiczów dając im możliwość użycia w zależności od potrzeby dwóch różnych metod spawania.
Nie inaczej jest z ofertą DEDRY, która posiada w swojej ofercie właśnie takie urządzenia jak spawarki TIG z funkcją MMA np. DESTI204PD. MIG/MAG przemysł, ale także hobby
GMAW (ang. Gas Metal Arc Welding) czasami określane przez jego podtypy jako spawanie metali metodą MIG (Metal Inert Gas) lub spawanie metali metodą MAG (Metal Active Gas). Spawanie to jest jedną z najpopularniejszych metod spawania, szczególnie w środowiskach przemysłowych. Jest szeroko stosowana przez przemysł blacharski i motoryzacyjny.
Metoda ta jest często stosowana do spawania punktowego, zastępując nitowanie lub zgrzewanie punktowe. Jest także popularna w zautomatyzowanym spawaniu, gdzie roboty obsługują obrabiane przedmioty i pistolet spawalniczy, w celu przyspieszenia produkcji.
Spawanie metodą GMAW może być trudne do wykonania na wolnym powietrzu, ponieważ przeciągi mogą rozproszyć gaz osłonowy i może dojść do zanieczyszczenia spoiny. Spawanie z wykorzystaniem drutu samoosłonowego daje większe możliwości wykonywania dobrych spawów na zewnątrz pomieszczeń ponieważ przy tym rodzaju drutu nie musimy stosować gazu osłonowego.
W portfolio DEDRY również możemy znaleźć takie urządzenia. Są modele tylko do metody MIG/MAG jak DESMI180 oraz model DESMI160M, który posiada funkcję spawania metodą MMA.
PLAZMA narzędzie do cięcia metali
Potocznie zwane plazmy nie są co prawda urządzeniami spawalniczymi, ale są ściśle związane z obróbką metali i bardzo często są uzupełnieniem w warsztacie spawacza.
Przecinarki plazmowe służą do cięcia metali za pomocą plazmowego łuku elektrycznego. Dzięki wysokiej temperaturze łuku plazmowego i bardzo dużej prędkości strumienia plazmy cięty materiał jest topiony i wydmuchiwany ze szczeliny. W tej metodzie cięcie metalu odbywa się przy pomocy elektrody nietopliwej oraz gazu plazmowego, którym najczęściej jest sprężone powietrze.
Zaletą takiego cięcia jest niewielka szczelina cięcia, znaczna szybkość cięcia, dobra jakość ciętej powierzchni.
Do przydomowego użytku DEDRA poleca przecinarkę plazmową DESPI40 o maksymalnym natężeniu prądu 40A.
Podstawowe funkcje spawarek
ARC FORCE to funkcja, która zapewnia najlepsze ustawienia umożliwiające uzyskanie stabilnego łuku oraz małą ilość odprysków. Jej zadaniem jest regulowanie dynamiki łuku spawalniczego poprzez zmniejszanie, bądź zwiększanie wartości tej funkcji, dzięki czemu możliwe jest wykonanie mniejszych przetopów bądź przepalenie materiału na wskroś poprzez wciśnięcie elektrody w jeziorko roztopionego materiału. Funkcja ta poprawia jakość spawania.
HOT START nazywany popularnie gorącym startem co umożliwia chwilowe podwyższenie prądu spawania ponad wartość ustawioną przez spawacza. HOT START działa w momencie zajarzenia łuku i ma na celu zapobieganiu przyklejenia elektrody do materiału. Jest dużym ułatwieniem podczas zapalania elektrody.
ANTI STICK Polega na odcięciu/zminimalizowaniu napięcia [V] i prądu spawania [A] w przypadku zwarcia elektrody ze spawanym materiałem. ANTI STICK umożliwia spawaczowi łatwiejsze oderwanie elektrody.
Jak wybrać spawarkę, czyli określenie naszych potrzeb
Przed dokonaniem zakupu spawarki powinniśmy określić sobie kilka rzeczy. Na pierwszy rzut musimy zdecydować do jakich celów potrzebujemy spawarkę. Czyli czy będziemy łączyć grube kawałki stali, czy np. cienkie blachy aluminiowe. Kolejnym aspektem oczywiście będą fundusze. Musimy pamiętać, że najbardziej ekonomicznym w zakupie urządzeniem będą spawarki do metody MMA.
Jeśli chodzi o moce urządzeń najprostszym i dość uniwersalnym doborem mocy urządzenia będzie prosty przelicznik- 40 A na 1 mm spawanego materiału. Czyli np. do pospawania elementu o grubości 3 mm będziemy potrzebować ok. 120 A. Jest to oczywiście bardzo ogólny dobór mocy ale będzie on bardzo pomocny przy wyborze urządzenia spawalniczego i pozwoli uniknąć zakupu spawarki o zbyt niskich parametrach jak i zbyt dużych do naszych potrzeb.
BHP –czyli spawalnicza odzież ochronna- o czym warto pamiętać
Należy pamiętać, że spawanie to nie jest prosta sztuka do opanowania. Wytrawni spawacze uczą się tego fachu całymi latami. Dlatego nie należy się zniechęcać podczas pierwszych prób. Na początek próbujmy uczyć się na materiałach odpadowych aby nie generować sobie kosztów i nie psuć nerwów związanych z nieudanymi pierwszymi próbami.
Bardzo ważnym aspektem o którym trzeba powiedzieć jest bezpieczeństwo podczas pracy. Spawarki to urządzenia przez które przepływa prąd o bardzo dużym natężeniu. Dlatego powinniśmy wybierać tylko te urządzenia, które posiadają odpowiednie certyfikacje, które są wyprodukowane według ściśle określonych norm.
A jeśli mowa o bezpieczeństwie nie możemy zapomnieć o ochronie osobistej. Spawarki emitują bardzo silne światło i promieniowanie UV, które jest bardzo szkodliwe dla naszego wzroku. Dlatego trzeba zadbać o ochronę oczu i twarzy. Katalog DEDRY jest bogaty w różnego rodzaju maski i przyłbice spawalnicze np. DES001E, które możemy dobrać pod własne preferencje, metody spawania czy budżet. Powinniśmy również zadbać o ochronę dłoni, ramion czy tułowia. Przed rozbryzgami gorącego, płynnego metalu zabezpieczą nas długie skórzane rękawice BH1005 oraz fartuch spawalniczy z wytrzymałej dwoiny BHSP01.
Zachęcamy więc wszystkich zainteresowanych do zapoznania się z bogata ofertą urządzeń i akcesoriów spawalniczych marki DEDRA. Szeroka i kompleksowa oferta zawiera urządzenia i akcesoria do wszystkich metod spawania dla każdego i na każdą kieszeń.
